Bổ sung sắt cho bà bầu thế nào phù hợp?

1. Vai trò của sắt đối với mẹ bầu

Sắt là một trong những chất khoáng rất quan trọng đối với cơ thể. Sắt giúp tổng hợp hemoglobin – chất có trong tế bào hồng cầu, giúp vận chuyển oxy trong máu đến các mô trong cơ thể, giúp tổng hợp các chất dinh dưỡng nuôi cơ thể.

Thiếu sắt đồng nghĩa với thiếu máu, gây ra tình trạng mệt mỏi, xanh xao, hoa mắt, chóng mặt, dễ ngất xỉu, buồn ngủ… Đối với chị em mang thai thì thiếu sắt có thể gây sảy thai, sinh non hoặc thai chết lưu. 

Thiếu sắt gây thiếu máu, khiến mẹ bầu mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt…

Chính vì thế, sắt có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe mẹ bầu. Theo khuyến cáo của Viện dinh dưỡng Quốc gia, để có một thai kỳ khỏe mạnh, mẹ bầu cần bổ sung ít nhất 27mg chất sắt mỗi ngày (không vượt quá 45mg). Mẹ bầu nên bổ sung sắt trong suốt thời kỳ mang bầu tới sau sinh. Để tránh tình trạng thiếu sắt, bà bầu cần bổ sung đầy đủ sắt từ khi mang thai tới sau sinh. Vậy bổ sung sắt cho bà bầu thế nào hợp lý?

2. Bổ sung sắt cho bà bầu qua thực phẩm

Thông thường, mẹ bầu nên bổ sung sắt qua chế độ ăn uống hàng ngày bởi trong mỗi loại thực phẩm sẽ có chứa một lượng sắt nhất định. Các thực phẩm giàu sắt mà mẹ bầu có thể ăn như:

2.1. Thịt đỏ 

Các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt heo, thịt cừu… chứa nhiều chất sắt rất tốt cho sức khỏe mà mẹ bầu nên bổ sung trong thực đơn ăn uống hàng ngày.

Mẹ bầu có thể bổ sung sắt qua thực phẩm ăn uống hàng ngày

2.2. Nội tạng động vật

Bên cạnh thịt đỏ thì các loại nội tạng động vật như gan, thận, não và tim cũng chứa nhiều chất sắt. Không những thế, nội tạng động vật còn giàu protein, vitamin A, vitamin B, đồng, selen… rất tốt cho sự hình thành và phát triển trí não của thai nhi.

2.3. Động vật thân mềm

Những loại động vật thân mềm sống dưới nước và có vỏ cứng như sò, ốc, trai, nghêu.. cũng rất giàu sắt mà bà bầu nên ăn. Những thực phẩm này có thể chế biến đa dạng thành các món ăn, giúp mẹ bầu dễ ăn, hấp thụ tốt. Lưu ý động vật thân mềm nên được chế biến chín kỹ trước khi ăn.

2.4. Cải bó xôi

Cải bó xôi hay các loại rau xanh đậm cũng chứa nhiều sắt, ít calo cũng là một gợi ý lý tưởng cho mẹ bầu.

2.5. Bông cải xanh

Bông cải xanh là nguồn cung cấp chất sắt khá tốt, đồng thời rất giàu folate, vitamin K và một lượng lớn chất xơ, tốt cho cơ thể mẹ bầu, ngăn ngừa táo bón.

2Bông cải xanh cũng giàu sắt mà mẹ bầu nên ăn

2.6. Các loại đậu

Các loại đậu như đậu xanh, đậu Hà Lan và đậu nành cung cấp lượng lớn protein và chất sắt mà mẹ bầu nên ăn.

2.7. Socola đen

Đây là một món ăn yêu thích của nhiều mẹ bầu thèm ăn vặt. Loại thực phẩm này có hoạt tính chống oxy hóa cao, giàu sắt và có khả năng giảm nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch.

2.8. Các loại quả giàu vitamin C

Để sắt hấp thụ dễ dàng và hiệu quả hơn thì mẹ bầu nên bổ sung vitamin C sau bữa ăn. Các loại quả giàu vitamin C mà mẹ bầu nên ăn như ổi, cam, quýt, bưởi, dâu, cà chua, kiwi, đu đủ… Mẹ bầu có thể uống sinh tố trái cây này để dễ uống, dễ hấp thụ hơn.

3. Bổ sung thuốc chứa sắt cho mẹ bầu

Ngoài việc bổ sung sắt qua thực phẩm thì mẹ bầu có thể uống viên sắt bổ sung. Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại thuốc uống bổ sung sắt, tuy nhiên mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa sản để có loại thuốc uống phù hợp.

Đặc biệt, cần lưu ý khi dùng thuốc để đạt hiệu quả tốt nhất:

• Nên uống viên bổ sung sắt lúc đói, có thể uống trước khi ăn 1h hoặc sau khi ăn 2h.  
• Không dùng thuốc sắt cùng thời điểm với sữa, thuốc bổ sung canxi hay thực phẩm giàu canxi vì canxi làm cản trở khả năng hấp thụ sắt.
• Uống liên tục trong suốt thời kỳ có thai cho đến 1 tháng sau khi sinh.

Mẹ bầu cũng có thể bổ sung sắt theo dạng viên uống

• Uống thuốc với nhiều nước, chỉ uống thuốc bằng nước đun sôi để nguội, tránh sử dụng trà hay cà phê vì sẽ làm giảm sự hấp thụ sắt.
• Không uống thuốc khi nằm, không nhai viên thuốc khi uống.
• Không uống sắt lúc đi ngủ vì có thể gây nóng trong người khiến mẹ bầu mất ngủ, ngủ không ngon giấc

Hiện nay, trên thị trường thuốc sắt được bào chế dưới 2 dạng: sắt nước và viên sắt. Sắt nước có ưu điểm là dễ hấp thu, ít gây táo bón, ít gây nóng nhưng lại khó uống và dễ gây buồn nôn. Ngược lại viên sắt có ưu điểm là dễ uống, không gây buồn nôn nhưng khả năng hấp thu kém hơn sắt nước.

Chính vì thế, trước khi sử dụng thuốc uống bổ sung sắt, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Khi sử dụng thuốc phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, tránh bổ sung sắt quá liều lượng có thể gây ra nguy cơ xơ gan, bệnh cơ tim, đái tháo đường…

Ngoài việc bổ sung sắt, mẹ bầu cần chú ý tới chế độ nghỉ ngơi hàng ngày và theo dõi thai kỳ đều đặn, thực hiện đầy đủ các xét nghiệm thường quy để phát hiện sớm những thiếu hụt về sức khỏe, để bổ sung kịp thời.